Mnogi ljudi pretpostavljaju da su demencija i Alchajmerova bolest ista bolest. Ali njih dvoje su zapravo različiti. Jedan zapravo nije bolest, već skup simptoma. Prilikom ispitivanja demencije u odnosu na Alchajmerovu bolest, važno je razumjeti razlike.
Demencija protiv Alchajmerove bolesti
Demencija, sama po sebi, nije bolest. To je grupa znakova i simptoma koji variraju ovisno o stanju ili bolesti koja uzrokuje demenciju i zahvaćenom području mozga. Postoji više od osamdeset poznatih uzroka demencije, a najpoznatiji je Alchajmerova bolest.
Iako mnogi ljudi koriste pojmove demencija i Alchajmerova bolest naizmenično, oni ne znače istu stvar; postoje bitne razlike između to dvoje.
Demencija
Reč demencija je medicinski termin koji obuhvata mnoga različita stanja koja sva uključuju gubitak intelektualnih i mentalnih funkcija osobe. Demencija nastaje zbog promjena koje se dešavaju u mozgu; to je neurološki poremećaj koji može napredovati vrlo brzo ili vrlo sporo. Međutim, svi slučajevi demencije su progresivni, što dovodi do pada kognitivnih vještina i nemogućnosti obavljanja svakodnevnih životnih aktivnosti.
U zavisnosti od zahvaćenog područja mozga i stanja ili bolesti koja uzrokuje demenciju, mogu biti pogođene sljedeće mentalne funkcije i kognitivne vještine:
- Memory
- Reasoning
- Presuda
- Razmišljanje
- Prostorne vještine
- Komunikacija
- Koordinacija
- Pažnja
Osoba sa demencijom može imati poteškoća:
- Prepoznavanje ljudi i mjesta koja su bila poznata prije početka
- Sećanje na nedavne događaje
- Zapamti imena objekata
- Sećanje na nove informacije
- Pronalaženje tačnih riječi za izražavanje svojih misli
- Izvođenje jednostavnih proračuna
- Kontrola raspoloženja
- Kontrola ponašanja
- Učenje ili obrada novih informacija
- Planiranje
- Organiziranje
Demencija također može uzrokovati promjene u ličnosti i ponašanju osobe ili uzrokovati halucinacije. Osoba sa demencijom može pokazivati znakove:
- Zabuna
- Agresija
- Agitacija
- Depresija
- Paranoia
Oštećene kognitivne funkcije osobe koja pati od demencije vremenom postaju toliko ozbiljne da utiču na sposobnost osobe da obavlja svoje normalne aktivnosti svakodnevnog života u svim oblastima, uključujući lične, profesionalne i društvene domene..
Alchajmerova bolest
Alchajmerova bolest je jedna od mnogih bolesti, sindroma i stanja koja mogu izazvati demenciju. Mnogi ljudi pogrešno koriste termin demencija kada se govori o Alchajmerovoj bolesti; međutim, Alchajmerova bolest je samo jedan od mnogih uzroka demencije.
Veći uzrok demencije u Sjedinjenim Državama, Alchajmerova bolest trenutno pogađa više od 5,3 miliona ljudi. Bolest čini otprilike sedamdeset pet do osamdeset posto svih slučajeva demencije i pogađa gotovo pedeset posto svih ljudi koji imaju osamdeset pet godina ili više. Međutim, iako je Alchajmerova bolest česta kod starijih osoba, ona nije normalan deo procesa starenja.
Simptomi i znaci Alchajmerove bolesti uključuju:
- Gubitak pamćenja
- Poteškoće u izražavanju kroz jezik bilo u govoru ili pisanju
- Poteškoće u razumijevanju jezika
- Poteškoće u rješavanju problema
- Poteškoće u pravljenju planova
- Poteškoće u vraćanju koraka
- Izgubiti ili zabaciti stvari
- Poteškoće u identifikaciji stvari koje su poznate
- Poteškoće u izvršavanju svakodnevnih, redovnih i poznatih zadataka
- Problemi sa prostornim odnosima
- Problemi sa vizuelnim slikama
- Povlačenje iz porodice, prijatelja ili društvenih situacija
- Zabuna
- Loša procena
Faze Alchajmerove bolesti
Kada osoba ima Alchajmerovu bolest, simptomi se postepeno pojavljuju i pogoršavaju tokom vremena. Bolest ima tri stadijuma:
- Rani ili blagi stadijum
- Srednja ili umjerena faza
- Kasna ili teška faza
Kako bolest napreduje i simptomi postaju sve teži, ljudi sa Alchajmerovom bolešću obično imaju fizičke i funkcionalne poteškoće, kao i kognitivne probleme. Ovo nastaje kao rezultat degeneracije moždanih ćelija, kao i ćelija u drugim dijelovima nervnog sistema.
Dijagnoza Alchajmerove bolesti
Mnogo puta kada osoba ima Alchajmerovu bolest, teško ju je razlikovati od drugih uzroka demencije. Medicinski stručnjaci postavljaju dijagnozu Alchajmerove bolesti na osnovu kombinacije informacija koje daju pacijent i bliski član porodice ili prijatelja, kao i rezultata različitih testova.
Ljekari postavljaju dijagnozu na osnovu:
- Simptomi koje osoba doživljava
- Tok i obrazac koji simptomi uzimaju
- Kompletna zdravstvena istorija
- Procjena mentalnog statusa
- Neurološke procjene
- Kompletni fizički pregledi
- Elektrokardiogram
- Analiza krvi
- Analiza urina
- Moguća MRI ili CT
Ako rezultati pregleda i nalazi upućuju na dijagnozu Alchajmerove bolesti, postavljena dijagnoza je ili "moguća Alchajmerova bolest" ili "verovatna Alchajmerova bolest". Dijagnozu postavljaju na ovaj način jer mogu postaviti tačnu dijagnozu Alchajmerove bolesti tek nakon što je osoba umrla i kada je neuropatolog pregledao autopsiju sa tkivom mozga.
